4 |
|
|
5 |
\section{Voorafgaande aan de installatie} |
\section{Voorafgaande aan de installatie} |
6 |
|
|
7 |
Mandrake in de beste distributie wat betreft het automatisch detecteren van hardware. Toch durft dit mechanisme wel eens te falen. Vandaar dat het goed is om op voorhand zoveel mogelijk op te schrijven welke hardware zich in het systeem bevindt indien dit niet teveel moeite vraagt. Staat er bijvoorbeeld al \begrip{windows} dan kan het later veel werk uitsparen om eens te gaan kijken welke grafische kaart, netwerkkaart, monitor \ldots in het systeem aanwezig zijn. |
Mandrake in de beste distributie wat betreft het automatisch detecteren van hardware. Toch durft dit mechanisme wel eens te falen. Vandaar dat het goed is om op voorhand zoveel mogelijk op te schrijven welke hardware zich in het systeem bevindt indien dit niet teveel moeite vraagt. Staat er bijvoorbeeld al \begrip{Windows} ge\"installeerd, dan kan het later veel werk uitsparen om eens te gaan kijken welke grafische kaart, netwerkkaart, monitor \ldots in het systeem aanwezig zijn. |
8 |
|
|
9 |
Mandrake heeft Minimale systeemsvereisten: |
Mandrake heeft Minimale systeemsvereisten: |
10 |
\begin{itemize} |
\begin{itemize} |
49 |
|
|
50 |
\pixfig[ht]{./desktop/install3}{width=\textwidth}{im:3}{Expert of niet?} |
\pixfig[ht]{./desktop/install3}{width=\textwidth}{im:3}{Expert of niet?} |
51 |
\index{expert} |
\index{expert} |
52 |
De Mandrake CD's kunnen gebruikt worden om een bestaand systeem te upgraden (hoewel sommige mensen de ervaring hebben dat dit meer werk is dan alles opniew te installeren) of om een systeem vanaf nul te installeren. Bij \engels{upgrade} wordt heel het systeem up to date gebracht, hierbij worden ook de configuratiebestanden overschreven. Indien gekozen wordt voor \engels{upgrade packages only} dan worden de configuratiebestanden niet overschreven. Probleem is echter dat nieuwe versies van programma's soms ook een nieuwe syntax voor hun configuratiefiles hebben, vandaar die negatieve ervaring van mensen die dachten tijd te winnen door te upgraden en niet opnieuw te installeren. |
De Mandrake CD's kunnen gebruikt worden om een bestaand systeem te upgraden (hoewel sommige mensen de ervaring hebben dat dit meer werk is dan alles opniew te installeren) of om een systeem vanaf nul te installeren. Bij \engels{upgrade} wordt heel het systeem \engels{up to date} gebracht, hierbij worden ook de configuratiebestanden overschreven. Indien gekozen wordt voor \engels{upgrade packages only} dan worden de configuratiebestanden niet overschreven. Probleem is echter dat nieuwe versies van programma's soms ook een nieuwe syntax voor hun configuratiefiles hebben, vandaar die negatieve ervaring van mensen die dachten tijd te winnen door te upgraden en niet opnieuw te installeren. |
53 |
|
|
54 |
Kies verder altijd voor \engels{expert}, zelfs als het de eerste keer is dat je Mandrake installeert. De \engels{expert} optie geeft meer opties weer. Het is maar door die opties eens te zien dat je expert kan worden. Eigenlijk zou er moeten staan: \engels{do you want to be an expert}. Indien je voor \engels{recomended} kiest, kan het gebeuren dat je teveel dingen automatisch door de Mandrake installer laat gebeuren en dat de windows partitie wordt verwijderd! |
Kies verder altijd voor \engels{expert}, zelfs als het de eerste keer is dat je Mandrake installeert. De \engels{expert} optie geeft meer opties weer. Het is maar door die opties eens te zien dat je expert kan worden. Eigenlijk zou er moeten staan: \engels{do you want to be an expert}. Indien je voor \engels{recomended} kiest, kan het gebeuren dat je teveel dingen automatisch door de Mandrake installer laat gebeuren en dat de windows partitie wordt verwijderd! |
55 |
|
|
99 |
|
|
100 |
De eerste keer dat \gl gebruikt wordt is het aan te raden om `Standaard' als \engels{security level} te kiezen. Dit is een goed compromis tussen veiligheid en gebruiksvriendelijkheid. En wanneer je nog vanalles moet ontdekken is het lastig om geremd te worden door allerhande duistere veiligheidsmaatregelen waarvan je niet weet hoe ze te omzeilen. Het resultaat is dat je dan veel te veel als \engels{root} inlogt, wat nog veel onveiliger is. |
De eerste keer dat \gl gebruikt wordt is het aan te raden om `Standaard' als \engels{security level} te kiezen. Dit is een goed compromis tussen veiligheid en gebruiksvriendelijkheid. En wanneer je nog vanalles moet ontdekken is het lastig om geremd te worden door allerhande duistere veiligheidsmaatregelen waarvan je niet weet hoe ze te omzeilen. Het resultaat is dat je dan veel te veel als \engels{root} inlogt, wat nog veel onveiliger is. |
101 |
|
|
102 |
\subsection{Partitioneren van de harde schijf} |
\subsection{Partitioneren van de harde schijf \label{im:mounten}} |
103 |
|
|
104 |
\pixfig[ht]{./desktop/hd1}{width=8cm}{im:9a}{Oorspronkelijke situatie van de harde schijf.} |
\pixfig[ht]{./desktop/hd1}{width=8cm}{im:9a}{Oorspronkelijke situatie van de harde schijf.} |
105 |
\pixfig[ht]{./desktop/hd2}{width=8cm}{im:9b}{Plaats gemaakt.} |
\pixfig[ht]{./desktop/hd2}{width=8cm}{im:9b}{Plaats gemaakt.} |
111 |
|
|
112 |
MS producten houden er niet van om op logische partities ge\"installeerd te worden. \gl trekt zich daar helemaal niets van aan. |
MS producten houden er niet van om op logische partities ge\"installeerd te worden. \gl trekt zich daar helemaal niets van aan. |
113 |
|
|
114 |
Een voorbeeld van een mogelijk configuratie, is weergegeven in figuur \ref{im:9}. Er werd vertrokken van een computer waarop alleen windows stond ge\"installeerd en waarvan de harde schijf niet was onderverdeeld in partities. Deze situatie is afgebeeld in figuur \ref{im:9a}. In die figuur is het knopje \engels{Resize} te zien. Dit laat toe om bepaalde partities te verkleinen. Dit wordt uitgevoerd op de aanwezige windowspartitie. Het resultaat is te zien in figuur \ref{im:9b}. De eerste partitie is `hda1' en bevat windows. De rest van de schijf is leeg. Hierop worden de nodige \gl partities aangemaakt. Dit zijn er drie: de root partitie /, de swap partitie en de /home partitie. In figuur \ref{im:9b} is te zien dat de windows partitie hda1 is, een primaire partitie dus. Figuur \ref{im:9} toont dat de linux partities allemaal logische partities zijn: hda6 is de swap, hda5 zal dus wellicht de root partitie zijn en hda7 de /home. |
Een voorbeeld van een mogelijk configuratie, is weergegeven in figuur \ref{im:9}. Er werd vertrokken van een computer waarop alleen Windows stond ge\"installeerd en waarvan de harde schijf niet was onderverdeeld in partities. Deze situatie is afgebeeld in figuur \ref{im:9a}. In die figuur is het knopje \engels{Resize} te zien. Dit laat toe om bepaalde partities te verkleinen. Dit wordt uitgevoerd op de aanwezige Windowspartitie. Het resultaat is te zien in figuur \ref{im:9b}. De eerste partitie is `hda1' en bevat Windows. De rest van de schijf is leeg. Hierop worden de nodige \gl partities aangemaakt. Dit zijn er drie: de root partitie \commando{/}, de swap partitie en de \commando{/home} partitie. In figuur \ref{im:9b} is te zien dat de Windows partitie hda1 is, een primaire partitie dus. Figuur \ref{im:9} toont dat de linux partities allemaal logische partities zijn: hda6 is de swap, hda5 zal dus wellicht de root partitie zijn en hda7 de \commando{/home}.bv |
115 |
|
|
116 |
De \begrip{root partitie}, aangeduid met `/', is de basis van heel \gl bestandssysteem. Ook onontbeerlijk is de \begrip{swap} partitie. Deze wordt aangesproken wanneer het systeem niet meer genoeg \begrip{RAM}-geheugen heeft. Er bestaan verschillende regeltjes voor het bepalen van de grootte van de swap. De ene zegt twee keer de hoeveelheid RAM, de andere \'e\'en keer de hoeveelheid RAM. Alles hangt er echter van af waarvoor het systeem gaat gebruikt worden. Indien veel applicaties tegelijkertijd geopend worden en het systeem weinig geheugen heeft (64MB), kan het geen kwaad om 200MB swap te kiezen. Geheugenvretende applicaties draaien op de swap blijft echter ondoenbaar (100 keer trager). De swap moet eerder gezien worden als een plaats waar iets op langere termijn kan opgeslaan worden. |
De \begrip{root partitie}, aangeduid met `/', is de basis van heel \gl bestandssysteem. Ook onontbeerlijk is de \begrip{swap} partitie. Deze wordt aangesproken wanneer het systeem niet meer genoeg \begrip{RAM}-geheugen heeft. Er bestaan verschillende regeltjes voor het bepalen van de grootte van de swap. De ene zegt twee keer de hoeveelheid RAM, de andere \'e\'en keer de hoeveelheid RAM. Alles hangt er echter van af waarvoor het systeem gaat gebruikt worden. Indien veel applicaties tegelijkertijd geopend worden en het systeem weinig geheugen heeft (64MB), kan het geen kwaad om 200MB swap te kiezen. Geheugenvretende applicaties draaien op de swap blijft echter ondoenbaar (100 keer trager). De swap moet eerder gezien worden als een plaats waar iets op langere termijn kan opgeslaan worden. |
117 |
|
|
118 |
Wanneer je bijvoorbeeld tien figuren tegelijkertijd opent en je hebt slechts geheugen voor \'e\'en figuur. Terwijl je aan \'e\'en figuur werkt, heb je de andere niet echt nodig, je zou ze eigenlijk kunnen sluiten. Het telkens openen en sluiten is echter nogal omslachtig, vandaar dat \gl dat eigenlijk voor jou doet: de figuren waaraan even niet wordt gewerk, worden op de swap partitie weggeschreven. Op het moment dat je het venster van een figuur die zich op de swap bevindt, aanklikt, wordt deze van de swap naar het RAM-geheugen gebracht (de andere figuur wordt van de RAM naar de swap weggeschreven) en je kan eraan werken. Dit heen en weer geschrijf van de RAM naar de swap wordt \begrip{swappen} genoemd. |
Wanneer je bijvoorbeeld tien figuren tegelijkertijd opent en je hebt slechts geheugen voor \'e\'en figuur. Terwijl je aan \'e\'en figuur werkt, heb je de andere niet echt nodig, je zou ze eigenlijk kunnen sluiten. Het telkens openen en sluiten is echter nogal omslachtig, vandaar dat \gl dat eigenlijk voor jou doet: de figuren waaraan even niet wordt gewerk, worden op de swap partitie weggeschreven. Op het moment dat je het venster van een figuur die zich op de swap bevindt, aanklikt, wordt deze van de swap naar het RAM-geheugen gebracht (de andere figuur wordt van de RAM naar de swap weggeschreven) en je kan eraan werken. Dit heen en weer geschrijf van de RAM naar de swap wordt \begrip{swappen} genoemd. |
119 |
|
|
120 |
In de configuratie weergegeven in figuur \ref{im:9} wordt ook een aparte '/home' partitie voorzien. Hierin worden alle data van de gebruikers opgeslaan. Dit is niet echt nodig maar is sterk aan te raden. Wanneer het systeem corrupt geraakt en de computer moet geherinstalleerd worden, dan is er toch nog veel kans dat de gegevens op de `/home' bewaard bleven. |
In de configuratie weergegeven in figuur \ref{im:9} wordt ook een aparte '\commando{/home}' partitie voorzien. Hierin worden alle data van de gebruikers opgeslaan. Dit is niet echt nodig maar is sterk aan te raden. Wanneer het systeem corrupt geraakt en de computer moet geherinstalleerd worden, dan is er toch nog veel kans dat de gegevens op de \commando{/home} bewaard bleven. |
121 |
|
|
122 |
\gl kent geen verschillende `schijven' zoals windows. Alles hangt vast aan de rootdirectory `/'. Indien we naar een andere schijf of partitie wensen te gaan, moet die eerst gemount worden. \begrip{Mounten} houdt in dat een bepaalde partitie (kan ook een hele schijf zijn) wordt vastgehangen aan het een tak van de rootdirectory. In figuur \ref{im:9} is te zien dat de windows partitie vasthangt aan de tak /mnt/windows. Het verschil met een gewone directory is niet merkbaar\footnote{In het geval van een windows partitie eigenlijk wel: het systeem van permissies zal niet goed werken.}. De /home partitie wordt rechtstreeks aan de root directory gehangen. |
\gl kent geen verschillende `schijven' zoals Windows. Alles hangt vast aan de rootdirectory `/'. Indien we naar een andere schijf of partitie wensen te gaan, moet die eerst gemount worden. \begrip{Mounten} houdt in dat een bepaalde partitie (kan ook een hele schijf zijn) wordt vastgehangen aan het een tak van de rootdirectory. In figuur \ref{im:9} is te zien dat de Windowspartitie vasthangt aan de tak /mnt/windows. Het verschil met een gewone directory is niet merkbaar\footnote{In het geval van een Windowspartitie eigenlijk wel: het systeem van permissies zal niet goed werken.}. De /home partitie wordt rechtstreeks aan de root directory gehangen. |
123 |
|
|
124 |
Verwijderbare media zoals CD-rom's en floppy's moeten ook gemount worden. In Mandrake is er een \begrip{automount} utility die ervoor zorgt dat van zodra je een floppy of CD-rom in de respectievelijke lezer steekt, deze automatisch wordt gemount. De ervaring leert echter dat dit niet altijd feilloos werkt. Normaal gezien moet je vooraleer een floppy uit het floppystation te halen, die eert \begrip{unmounten} met het commando \com{umount /mnt/floppy} (let op: geen n!!!). Indien dit niet gebeurt is er veel kans dat de floppy kapot gaat. Bij automounten zou dit dus automatisch moeten gebeuren, maar dit werkt niet en erger, je kunt zelfs niet meer manueel unmounten. |
Verwijderbare media zoals CD-rom's en floppy's moeten ook gemount worden. In Mandrake is er een \begrip{automount} utility die ervoor zorgt dat van zodra je een floppy of CD-rom in de respectievelijke lezer steekt, deze automatisch wordt gemount. De ervaring leert echter dat dit niet altijd feilloos werkt. Normaal gezien moet je vooraleer een floppy uit het floppystation te halen, die eert \begrip{unmounten} met het commando \com{umount /mnt/floppy} (let op: geen n!!!). Indien dit niet gebeurt is er veel kans dat de floppy kapot gaat. Bij automounten zou dit dus automatisch moeten gebeuren, maar dit werkt niet en erger, je kunt zelfs niet meer manueel unmounten. |
125 |
|
|
126 |
Vandaar dat het beter is om die automount af te zetten. Dit kan je doen door op het knopje \engels{More} te klikken (zie figuur \ref{im:9}) en dan de optie \engels{automount} af te zetten. |
Vandaar dat het beter is om die automount af te zetten. Dit kan je doen door op het knopje \engels{More} te klikken (zie figuur \ref{im:9}) en dan de optie \engels{automount} af te zetten. |
127 |
|
|
128 |
|
Het aanmaken van een nieuwe partitie op een stuk lege schijf, gebeurt door op het lege deel van de harde schijf te klikken. Rechts verschijnt er dan een menubalk \engels{Create}. Door darop te klikken, kunnen we een nieuwe partitie aanmaken. Er wordt ons gevraagd hoe groot die partitie moet zijn, welk filesyteem moet gebruikt worden (kies maar \engels{ext3}) en wat het \engels{mount point} moet zijn. Indien we in \engels{expert mode} zitten, kunnen we ook nog de startsector specifi\"eren en bepalen of het een primaire of een logische partitie wordt. |
129 |
|
|
130 |
Het opsplitsen van de harde schijf in partities is \'e\'en van de belangrijkste stappen in het installatieproces. Het juist kiezen van de grootte van de partities is van primordiaal belang. Dit kan later veel admin-problemen voorkomen. Het \engels{resizen} van partities is immers niet zo gemakkelijk (zoniet onmogelijk). |
Het opsplitsen van de harde schijf in partities is \'e\'en van de belangrijkste stappen in het installatieproces. Het juist kiezen van de grootte van de partities is van primordiaal belang. Dit kan later veel admin-problemen voorkomen. Het \engels{resizen} van partities is immers niet zo gemakkelijk (zoniet onmogelijk). |
131 |
|
|
132 |
|
|
139 |
|
|
140 |
In het volgende scherm moet aangesterd worden welke Mandrake installatie CD's beschikbaar zijn. Normaal gezien zijn dit er drie. Maar met minder is ook mogelijk. Alleen is bepaalde software dan niet beschikbaar. |
In het volgende scherm moet aangesterd worden welke Mandrake installatie CD's beschikbaar zijn. Normaal gezien zijn dit er drie. Maar met minder is ook mogelijk. Alleen is bepaalde software dan niet beschikbaar. |
141 |
|
|
142 |
\subsection{Kiezen van de packages} |
\subsection{Kiezen van de packages \label{im:packages}} |
143 |
\pixfig[ht]{./desktop/expertA10}{width=8cm}{im:11}{Kiezen van de package groepen.} |
\pixfig[ht]{./desktop/expertA10}{width=8cm}{im:11}{Kiezen van de package groepen.} |
144 |
\pixfig[ht]{./desktop/expertA11}{width=10cm}{im:12}{Kiezen van individuele packages.} |
\pixfig[ht]{./desktop/expertA11}{width=10cm}{im:12}{Kiezen van individuele packages.} |
145 |
|
|
146 |
In dit scherm, weergegeven in figuur \ref{im:11}, moet gekozen worden voor wat de computer gaat gebruikt worden. Links staan de dingen die kunnen dienst doen voor een werkstation of desktop computer. Rechts kan typische software geselecteerd worden voor servers. En vanonder rechts kan gekozen worden voor welke windowmanagers allemaal moeten ge\"installeerd worden. |
In dit scherm, weergegeven in figuur \ref{im:11}, moet gekozen worden voor wat de computer gaat gebruikt worden. Links staan de dingen die kunnen dienst doen voor een werkstation of desktop computer. Rechts kan typische software geselecteerd worden voor servers. En vanonder rechts kan gekozen worden voor welke windowmanagers allemaal moeten ge\"installeerd worden. Windowmanagers zorgen ervoor dat je grafisch kan werken. |
147 |
|
|
148 |
Hier kies je dus wat je allemaal met je computer gaat doen. Iets dat je zeker moet aansterren als beginneling, is de documentatie. Om op een netwerk te kunnen is het sterretje \engels{network computer (client)} ook altijd handig. |
Hier kies je dus wat je allemaal met je computer gaat doen. Iets dat je zeker moet aansterren als beginneling, is de documentatie. Om op een netwerk te kunnen is het sterretje \engels{network computer (client)} ook altijd handig. |
149 |
|
|
151 |
|
|
152 |
Als je het sterretje \engels{Individual package selection} aan laat, kom je in het volgende scherm (figuur \ref{im:12}) terecht. Hierin kan van elk individueel programma een beschrijving gevonden worden en kan het geselecteerd worden. Die `Z' onderaan laat toe om de packages ofwel alfabetisch te rangschikken, ofwel gegroepeerd volgens de themas weergegeven op het scherm in figuur \ref{im:11}. De rode pijl naar beneden en de blauwe pijl naar boven dienen om de boomstructuur te verbergen, respectievelijk te tonen. |
Als je het sterretje \engels{Individual package selection} aan laat, kom je in het volgende scherm (figuur \ref{im:12}) terecht. Hierin kan van elk individueel programma een beschrijving gevonden worden en kan het geselecteerd worden. Die `Z' onderaan laat toe om de packages ofwel alfabetisch te rangschikken, ofwel gegroepeerd volgens de themas weergegeven op het scherm in figuur \ref{im:11}. De rode pijl naar beneden en de blauwe pijl naar boven dienen om de boomstructuur te verbergen, respectievelijk te tonen. |
153 |
|
|
154 |
Het selecteren van die individuele packages is nogal tijdrovend. Het is echter mogelijk om, na de installatie, de naam van al de packages die op het systeem ge\"installeerd werden, op diskette op te slaan (heel een installatieprocedure kan zelfs opgeslaan worden). De volgende keer dat je een \gl systeem installeert, kun je dan de package selectie van een floppy opladen door op dat floppy icoontje te klikken. |
Het selecteren van die individuele packages is nogal tijdrovend. Het is echter mogelijk om, na de installatie, de naam van al de packages die op het systeem ge\"installeerd werden, op diskette op te slaan (heel een installatieprocedure kan zelfs opgeslaan worden). De volgende keer dat je een \gl systeem installeert, kun je dan de package selectie van een floppy opladen door op dat floppy icoontje te klikken en de floppy dan in het diskettestation te steken. Het opslaan van de ge\"installeerde packages gebeurt in het Mandrake Controle Centrum met de \engels{Auto install tool}. Zie hiervoor sectie \ref{mcc:autoinstall} op bladzijde \pageref{mcc:autoinstall}. |
155 |
|
|
156 |
Alle packages worden getoond. Het is dus mogelijk om programma's uit de server groep (zie figuur \ref{im:11}) hier toch individueel te selecteren. |
Alle packages worden getoond. Het is dus mogelijk om programma's uit de server groep (zie figuur \ref{im:11}) hier toch individueel te selecteren. |
157 |
|
|
200 |
|
|
201 |
\pixfig[ht]{./desktop/expertB1}{width=8cm}{im:18}{Aanduiden op welke poort de modem aangesloten is.} |
\pixfig[ht]{./desktop/expertB1}{width=8cm}{im:18}{Aanduiden op welke poort de modem aangesloten is.} |
202 |
|
|
203 |
Je kiest dan op welke poort je modem aangesloten is (figuur \ref{im:18}). Links staat de \gl naam (ttyS0), rechts de typische naamgeving onder MSwindows (COM1). \begrip{PCI-modems} worden normaal gezien automatisch gedetecteerd, \begrip{ISA-modems} niet, daarvan moet je de poort zelf specifi\"eren. Die informatie kan meestal wel onder MSwindows weergevonden worden (dit betekent dan dat je nu op \engels{cancel} duwt en deze procedure later opnieuw begint in het Mandrake Controle Center). |
Je kiest dan op welke poort je modem aangesloten is (figuur \ref{im:18}). Links staat de \gl naam (ttyS0), rechts de typische naamgeving onder MSWindows (COM1). \begrip{PCI-modems} worden normaal gezien automatisch gedetecteerd, \begrip{ISA-modems} niet, daarvan moet je de poort zelf specifi\"eren. Die informatie kan meestal wel onder MSWindows weergevonden worden (dit betekent dan dat je nu op \engels{cancel} duwt en deze procedure later opnieuw begint in het Mandrake Controle Center). |
204 |
|
|
205 |
\pixfig[ht]{./desktop/expertB2}{width=8cm}{im:19}{Gegevens nodig om de modem een bruikbare internetverbinding te laten opzetten.} |
\pixfig[ht]{./desktop/expertB2}{width=8cm}{im:19}{Gegevens nodig om de modem een bruikbare internetverbinding te laten opzetten.} |
206 |
|
|
233 |
|
|
234 |
Vervolgens wordt gevraagd welke services moeten geactiveerd worden bij het opstarten van het systeem (figuur \ref{im:22}). Algemeen is het verspilling van rekentijd en geheugen om niet gebruikte services toch te laten draaien. Maar als beginneling is het toch beter om hier niet teveel aan de default instellingen te veranderen. Klik dus maar rustig op \engels{OK}. Niets verbied je echter om eerst eens de beschrijving van de verschillende services te lezen. |
Vervolgens wordt gevraagd welke services moeten geactiveerd worden bij het opstarten van het systeem (figuur \ref{im:22}). Algemeen is het verspilling van rekentijd en geheugen om niet gebruikte services toch te laten draaien. Maar als beginneling is het toch beter om hier niet teveel aan de default instellingen te veranderen. Klik dus maar rustig op \engels{OK}. Niets verbied je echter om eerst eens de beschrijving van de verschillende services te lezen. |
235 |
|
|
236 |
\section{Bootloader installatie} |
\subsection{Bootloader installatie \label{im:bootloader}} |
237 |
|
|
238 |
\pixfig[ht]{./desktop/expertA37}{width=8cm}{im:23}{Bootloader selecteren.} |
\pixfig[ht]{./desktop/expertA37}{width=8cm}{im:23}{Bootloader selecteren.} |
239 |
\pixfig[ht]{./desktop/expertA38}{width=7cm}{im:24}{Welke besturingssystemen zijn er beschikbaar?} |
\pixfig[ht]{./desktop/expertA38}{width=7cm}{im:24}{Welke besturingssystemen zijn er beschikbaar?} |
240 |
\pixfig[ht]{./desktop/expertA39}{width=9cm}{im:25}{Bootdiskette maken.} |
\pixfig[ht]{./desktop/expertA39}{width=9cm}{im:25}{Bootdiskette maken.} |
241 |
|
|
242 |
Het installeren van de \begrip{bootloader} is een cruciaal punt in de installatieprocedure. Wanneer de computer opstart, gaat de \begrip{BIOS} zoeken naar de het begin van de eerste (\engels{master} of hda) harde schijf op het systeem. Dit wordt dan ook het \begrip{Master Boot Record} of \begrip{MBR}. Deze verwijst dan door naar de eigenlijke ge\"installeerde besturingssystemen, bijvoorbeeld naar hda1 (windows) en hda5 (linux). Wanneer er maar \'e\'en besturingssysteem ge\"installeerd is, merkt de gebruiker hier niet veel van, met twee besturingssystemen moet je bij het opstarten echter kunnen kiezen welk van de twee je gebruikt. Dit gebeurt door een stukje binaire code in de MBR te plaatsen die voor een keuzemenutje zorgt bij het opstarten. |
Het installeren van de \begrip{bootloader} is een cruciaal punt in de installatieprocedure. Wanneer de computer opstart, gaat de \begrip{BIOS} zoeken naar de het begin van de eerste (\engels{master} of hda) harde schijf van het systeem. Dit wordt dan ook het \begrip{Master Boot Record} of \begrip{MBR} genoemd. Deze verwijst dan door naar de eigenlijke ge\"installeerde besturingssystemen, bijvoorbeeld naar hda1 (Windows) en hda5 (linux). Wanneer er maar \'e\'en besturingssysteem ge\"installeerd is, merkt de gebruiker hier niet veel van, met twee besturingssystemen moet je bij het opstarten echter kunnen kiezen welk van de twee je gebruikt. Dit gebeurt door een stukje binaire code in de MBR te plaatsen die voor een keuzemenutje zorgt bij het opstarten. Dit is de bootloader. |
243 |
|
|
244 |
Mandrake laat toe om uit drie bootloaders te kiezen: \begrip{grub}, \begrip{LILO} (van \engels{LInux LOader}) met textmenu en LILO met grafisch menu. Dit laatste staat default ingesteld, zoals te zien is in figuur \ref{im:23}. |
Mandrake laat toe om uit drie bootloaders te kiezen: \begrip{grub}, \begrip{LILO} (van \engels{LInux LOader}) met textmenu en LILO met grafisch menu. Dit laatste staat default ingesteld, zoals te zien is in figuur \ref{im:23}. |
245 |
|
|
251 |
|
|
252 |
Eventueel kan je in dit stadium nog extra keuzemogelijkheden toevoegen (de \engels{add}-knop van figuur \ref{im:24}). Maar dit is meestal niet nodig. De Mandrake Installer detecteert alle besturingssystemen. Dat er zoveel keuzemogelijkheden zijn om linux \footnote{Inderdaad, het gaat hier over de kernel!} te laden, komt omdat verschillende kernels kunnen geladen worden die al dan niet \engels{safe} zijn. Laat ze er gewoon bij, wat niet baat, niet schaadt. Ooit, wanneer je systeem omzeep is en je de gewone linux niet meer kunt opstarten, zul je blij zijn dat je die \engels{failsafe} keuze hebt, die dan hopelijk wel wil werken. |
Eventueel kan je in dit stadium nog extra keuzemogelijkheden toevoegen (de \engels{add}-knop van figuur \ref{im:24}). Maar dit is meestal niet nodig. De Mandrake Installer detecteert alle besturingssystemen. Dat er zoveel keuzemogelijkheden zijn om linux \footnote{Inderdaad, het gaat hier over de kernel!} te laden, komt omdat verschillende kernels kunnen geladen worden die al dan niet \engels{safe} zijn. Laat ze er gewoon bij, wat niet baat, niet schaadt. Ooit, wanneer je systeem omzeep is en je de gewone linux niet meer kunt opstarten, zul je blij zijn dat je die \engels{failsafe} keuze hebt, die dan hopelijk wel wil werken. |
253 |
|
|
254 |
Wanneer alles naar wens is, klik je op \engels{OK}. Schakel in dit stadium de computer niet uit! Nadat de bootloader ge\"installeerd is, wordt gevraagd of je een bootdiskette wil maken. Dit kan handig zijn wanneer je MBR omzeep geholpen wordt door bijvoorbeeld een herinstallatie van windows. Met die diskette kan je dan toch aan je \gl partitie aan. |
Wanneer alles naar wens is, klik je op \engels{OK}. Schakel in dit stadium de computer niet uit! Nadat de bootloader ge\"installeerd is, wordt gevraagd of je een \begrip{bootdiskette} wil maken. Die bootdiskette bevat dezelfde informatie als de MBR. Dit kan handig zijn wanneer de MBR omzeep geholpen wordt door bijvoorbeeld een herinstallatie van Windows. Met die diskette kan je dan toch aan je \gl partitie aan. |
255 |
|
|
256 |
\subsubsection*{Windows installeren voor \gl: waarom?} |
\subsubsection*{Windows installeren voor \gl: waarom?} |
257 |
|
|
258 |
Besturingssystemen afkomstig van MICROS\~1 zijn niet even vriendelijk als \gl en laten niet kiezen tussen hen en andere OSsen. Zij overschrijven systematisch de MBR zodat alleen hun besturingssystemen kunnen geladen worden. Wanneer je dus na het installeren van \gl, windows installeert (op een andere partitie dan die van \gl, welliswaar), kan \linux niet meer geladen worden. |
Besturingssystemen afkomstig van MICROS\~1 zijn niet even vriendelijk als \gl en laten niet kiezen tussen hen en andere OSsen. Zij overschrijven systematisch de MBR zodat alleen hun besturingssystemen kunnen geladen worden. Wanneer je dus na het installeren van \gl, Windows installeert (op een andere partitie dan die van \gl, welliswaar), kan \linux niet meer geladen worden. |
259 |
|
|
260 |
Er is hier echter een oplossing voor. Neem de Mandrake installatie CD's en doorloop opnieuw de installatieprocedure maar nu door te upgraden, zoals uitgelegd op bladzijde \pageref{upgradefull}. Dan kan je opnieuw een bootloader installeren. |
Er is hier echter een oplossing voor. Neem de Mandrake installatie CD's en doorloop opnieuw de installatieprocedure maar nu door te upgraden, zoals uitgelegd op bladzijde \pageref{upgradefull}. Dan kan je opnieuw een bootloader installeren. |
261 |
|
|
263 |
|
|
264 |
\subsubsection*{Help! De MBR is omzeep!} |
\subsubsection*{Help! De MBR is omzeep!} |
265 |
|
|
266 |
Soms gebeurt het dat er toch iets fout loopt tijdens het installeren van de bootloader en dat je daarna niets meer kunt opstarten, ook geen windows. Je hebt wel je gegevens gebackupt (of niet!?) maar heel die windows opnieuw installeren, daar zie je tegen op. |
Soms gebeurt het dat er toch iets fout loopt tijdens het installeren van de bootloader en dat je daarna niets meer kunt opstarten, ook geen Windows. Je hebt wel je gegevens gebackupt (of niet!?) maar heel die Windows opnieuw installeren, daar zie je tegen op. |
267 |
|
|
268 |
Geen paniek. |
Geen paniek. |
269 |
|
|
270 |
Indien je LILO gebruikt hebt (en gebruik dat dus maar de eerste keer dat je \gl installeert) is er nog ergens een copy van de oude MBR te vinden op je linuxpartitie (LILO copieert namelijk eerst de oude MBR in \commando{/boot/boot.NNNN} waarbij \commando{NNNN} afhankelijk is van de schijf. LILO doet dit slechts \'e\'en keer. Indien er al een bestand \commando{/boot/boot.NNNN} bestaat, wordt de oude MBR niet gesaved. Dit betekent dat je zoveel LILO mag herinstalleren, de bewaarde oude MBR blijft diegene die er stond vooraleer je \gl installeerde. |
Indien je LILO gebruikt hebt (en gebruik dat dus maar de eerste keer dat je \gl installeert) is er nog ergens een copy van de oude MBR te vinden op je linuxpartitie (LILO copieert namelijk eerst de oude MBR in \commando{/boot/boot.NNNN} waarbij \commando{NNNN} afhankelijk is van de schijf. LILO doet dit slechts \'e\'en keer. Indien er al een bestand \commando{/boot/boot.NNNN} bestaat, wordt de oude MBR niet gesaved. Dit betekent dat je zoveel LILO mag herinstalleren, de bewaarde oude MBR blijft diegene die er stond vooraleer je \gl installeerde. |
271 |
|
|
272 |
De vraag is nu, wanneer je na installatie van de nieuwe MBR windows niet kan opstarten, hoe je de oude MBR terug kan zetten. Wel, je start \gl op, en als root typ je \commando{lilo -u} en de de MBR wordt terug op zijn plaats gezet. |
De vraag is nu, wanneer je na installatie van de nieuwe MBR, Windows niet kan opstarten, hoe je de oude MBR terug kan zetten. Wel, je start \gl op, en als root typ je \commando{lilo -u} en de de MBR wordt terug op zijn plaats gezet. |
273 |
|
|
274 |
Natuurlijk kun je \gl niet opstarten als de de MBR om zeep is (tenzij via de bootdiskette, als je die aangemaakt hebt). Start opnieuw vanaf de installatie CD-ROM. Wanneer je het scherm weergegeven in figuur \ref{im:0} ziet, duw dan op F1 voor meer opties. Je komt dan op een soort prompt terecht. Typ daar \commando{rescue} en Mandrake zal geladen worden in rescue mode. Je komt dan op een spartaanse GUI waarin je kunt kiezen voor: |
Natuurlijk kun je \gl niet opstarten als de de MBR om zeep is (tenzij via de bootdiskette, als je die aangemaakt hebt). Start opnieuw vanaf de installatie CD-ROM. Wanneer je het scherm weergegeven in figuur \ref{im:0} ziet, duw dan op F1 voor meer opties. Je komt dan op een soort prompt terecht. Typ daar \commando{rescue} en Mandrake zal geladen worden in rescue mode. Je komt dan op een spartaanse GUI waarin je kunt kiezen voor: |
275 |
\begin{enumerate} |
\begin{enumerate} |
276 |
\item \engels{re-install bootloader}: om nog eens opnieuw te proberen. |
\item \engels{re-install bootloader}: om nog eens opnieuw te proberen. |
277 |
\item \engels{restore windows bootloader}: om je oude MBR te recupereren. |
\item \engels{restore windows bootloader}: om je oude MBR te recupereren. |
278 |
\item \engels{Mount your partitions under \commando{/mnt}}: de rescue mode start in een virtueel filesysteem. Wanneer je het volgende menu kiest en in console gaat, kom je terecht in een filesysteem zoals je dat altijd gewoon bent: \commando{/boot}, \commando{/bin}, \commando{/dev}, \commando{/etc}\ldots, ze zijn allemaal aanwezig. Deze directories werden vanuit de CD-ROM in het RAM geheugen geladen en zijn dus niet diegene die te vinden zijn op de harde schijf. In dat filesysteem kun je echter wel je harde schijf partities mounten. Hierbij zal je harde schijf root partitie in de virtuele \commando{/mnt} directory geplaatst worden. De andere partities zullen in de \commando{/mnt} van de de virtuele \commando{/mnt} te vinden zijn. Stel dat bijvoorbeeld je windows partitie normaal gezien onder \commando{/mnt/windows} te vinden is, dan zal dit nu \commando{/mnt/mnt/windows} zijn. |
\item \engels{Mount your partitions under \commando{/mnt}}: de rescue mode start in een virtueel filesysteem. Wanneer je het volgende menu kiest en in console gaat, kom je terecht in een filesysteem zoals je dat altijd gewoon bent: \commando{/boot}, \commando{/bin}, \commando{/dev}, \commando{/etc}\ldots, ze zijn allemaal aanwezig. Deze directories werden vanuit de CD-ROM in het RAM geheugen geladen en zijn dus niet diegene die te vinden zijn op de harde schijf. In dat virtuele filesysteem kun je echter wel je harde schijf partities mounten. Hierbij zal je harde schijf root partitie in de virtuele \commando{/mnt} directory geplaatst worden. De andere partities zullen in de \commando{/mnt} van de de virtuele \commando{/mnt} te vinden zijn. Stel dat bijvoorbeeld je Windows partitie normaal gezien onder \commando{/mnt/windows} te vinden is, dan zal dit nu \commando{/mnt/mnt/windows} zijn. |
279 |
\item \engels{Go to console}: om onder console verder te gaan. Onder console kun je proberen het probleem te verhelpen. Stel bijvoorbeeld dat je \commando{/etc/fstab} verprutst is waardoor bij het opstarten de rootpartitie niet meer kan gemount worden en de opstartprocedure faalt, dan kun je die hier herstellen. |
\item \engels{Go to console}: om onder console verder te gaan. Onder console kun je proberen het probleem te verhelpen. Stel bijvoorbeeld dat je \commando{/etc/fstab} verprutst is waardoor bij het opstarten de rootpartitie niet meer kan gemount worden en de opstartprocedure faalt, dan kun je die hier herstellen. |
280 |
|
|
281 |
Een andere mogelijkheid is om een \begrip{chroot} (van \engels{change root}) te doen. Stel dat die handige optie \engels{restore windows bootloader} er niet is, dan moest je expliciet vanuit je oude systeem \commando{lilo -u} uitvoeren. Nu, je kan dat systeem niet opstarten! Door aan de rescue prompt \commando{chroot mnt/} uit te voeren, start je op een bepaalde manier wel je oude systeem op. De root directory wordt dan weer de oude root dir (in het voorbeeld van hierboven bevindt de windows partitie zich weer in \commando{/mnt/windows}). Dan kun je \commando{lilo -u} uitvoeren. Zelfs \commando{man lilo} is mogelijk! |
Een andere mogelijkheid is om een \begrip{chroot} (van \engels{change root}) te doen. Stel dat die handige optie \engels{restore windows bootloader} er niet is, dan moest je expliciet vanuit je oude systeem \commando{lilo -u} uitvoeren. Nu, je kan dat systeem niet opstarten! Door aan de rescue prompt \commando{chroot mnt/} uit te voeren, start je op een bepaalde manier wel je oude systeem op. De root directory wordt dan weer de oude root dir (in het voorbeeld van hierboven bevindt de Windowspartitie zich weer in \commando{/mnt/windows}). Dan kun je \commando{lilo -u} uitvoeren. Zelfs \commando{man lilo} is mogelijk! |
282 |
\item \engels{reboot}: inderdaad, om te rebooten. |
\item \engels{reboot}: inderdaad, om te rebooten. |
283 |
\end{enumerate} |
\end{enumerate} |
284 |
Via de pijltjestoetsen en de tab-toest kun je gemakkelijk de verschillende velden selecteren. |
Via de pijltjestoetsen en de tab-toest kun je gemakkelijk de verschillende velden selecteren. |
285 |
|
|
286 |
|
\subsection{X} |
287 |
|
|
288 |
|
De laatste stap van de installatie bestaat uit het installeren van de \begrip{X server}. X zorgt ervoor dat er grafisch kan gewerkt worden. X laat toe om venstertjes en zo op het scherm weer te geven. De venstertjes zelf worden echter niet door X gemaakt maar door een \begrip{windowmanager} zoals bijvoorbeeld KDE of GNOME. Het aan de praat krijgen van X is \'e\'en van de redenen waarom \gl moeilijk lijkt. Met de Mandrake installer zou dit sterk vereenvoudigd moeten worden. Problemen blijven echter altijd mogelijk. |
289 |
|
|
290 |
|
\pixfig[ht]{./desktop/expertA42}{width=8cm}{im:26}{Het scherm kiezen.} |
291 |
|
|
292 |
|
Vooreerst wordt gevraagd om aan te duiden welk scherm je hebt (figuur \ref{im:26}). Door op de `+' na \engels{vendor} te klikken, kan je merkschermen selecteren. De ervaring leert dat het selecteren van een generiek scherm soms beter werkt dan een \engels{vendor} scherm. Eigenlijk zorgt deze stap alleen voor het instellen van de verversingsfrequenties, en dit kan je later altijd aanpassen in de config-file van de X server. |
293 |
|
|
294 |
|
\pixfig[ht]{./desktop/expertA41}{width=8cm}{im:27}{Welke versie van X?} |
295 |
|
|
296 |
|
In het volgende venster wordt gevraagd welke versie van X je wenst te gebruiken (figuur \ref{im:27}). Normaal gezien installeer je wat er aangesterd staat. Soms echter lukt het niet met \mbox{Xfree 4.2.0}. Probeer dan iets anders. De ervaring leert dat \mbox{XFree 3.3.6} soms wel werkt daar waar de hogere versies falen. |
297 |
|
|
298 |
|
\pixfig[ht]{./desktop/expertA43}{width=8cm}{im:28}{Resolutie en kleurendiepte.} |
299 |
|
|
300 |
|
De volgende stap laat toe om de resolutie en de kleurendiepte te kiezen (figuur \ref{im:28}). Indien je niet weet waarom je hier iets wijzigt, laat dan alles zoals het is. Begin vooral geen hogere resolutie te kiezen of andere kleurendiepten. Test eerst wat de Mandrake installer voorstelt. |
301 |
|
|
302 |
|
\pixfig[ht]{./desktop/expertA45}{width=6cm}{im:29}{YES! X werkt!} |
303 |
|
\pixfig[ht]{./desktop/expertA45b}{width=6cm}{im:30}{X werkt niet en aanpassingen zijn noodzakelijk.} |
304 |
|
|
305 |
|
Daarna wordt je gevraagd of je de configuratie wenst te testen. Klik ja aan. Het zou kunnen dat je scherm er zeer slecht begint uit te zien. Dit komt echter weer goed na enkele seconden (indien dit niet zo is, gewoon resetten en via de commandline manueel werken, of opnieuw de Mandrake installer gebruiken maar nu voor \engels{upgrade} kiezen, zie sectie \ref{typeinstallatie}) maar het betekent wel dat X niet goed draait op je systeem. In het positieve geval krijg je alle kleuren van de regenboog te zien en klik je met plezier op \engels{yes} (figuur \ref{im:29}). |
306 |
|
|
307 |
|
Indien je in figuur \ref{im:29} op \engels{No} hebt geklikt, of op niets omdat er niets te zien was, dan krijg je een scherm in de aard van figuur \ref{im:30} voorgeschoteld. Hier kun je nog proberen om een andere grafische kaart en/of een ander scherm te selecteren of om de resolutie en/of kleurendiepte te veranderen. Wees echter niet ontgoocheld als het niet werkt en haal er je locale X Guru bij. |
308 |
|
|
309 |
|
Sommige fabrikanten van \begrip{grafische kaarten} stellen \begrip{drivers} beschikbaar voor \gl. Op de installatie cd's van de Mandrake Linux distributie zijn deze echter niet opgenomen. Dit was vroeger anders. Maar ooit kregen de makers van Mandrake veel klachten over een video driver die niet werkte. Doordat ze geen beschikking hadden over de broncode, konden zij het probleem niet oplossen en leek het alsof zij een slecht product afgeleverd hadden (de fabrikant heeft achteraf toegegeven dat er inderdaad een bug inzat). Sindsdien hebben ze besloten om geen gesloten drivers meer in hun distributie op te nemen. |
310 |
|
|
311 |
|
Indien de installatie van de X server niet lukt, probeer dan eerst de drivers van de fabrikant te installeren (als die beschikbaar zijn), dit kan al veel probleemsituaties oplossen. Eigenlijk is het \gl besturingssysteem nu al ge\"installeerd. Rebooten op dit moment kan geen kwaad. Je hebt dan wel geen werkende X server en alles zal dus via de commandline moeten gebeuren. Ook wanneer je wel X hebt, is het toch aangewezen om de drivers van de fabrikant te installeren. Meestal maak je dan beter gebruik van de mogelijkheden van je grafische kaart. Bij deze drivers wordt een goede handleiding (\engels{readme.txt}) geleverd. Lees die, van begin tot einde. De uit te voeren commando's aan de commandline staan erin beschreven. Je moet dus echt geen Linux Guru zijn om deze drivers te installeren. |
312 |
|
|
313 |
|
Het inige dat er eigenlijk gebeurt tijdens het installeren van X, is het opmaken van de configuratiefile voor X. Eigenlijk kan dit ook manueel gebeuren. X moet niet werken om X te kunnen configureren. De configuratiefile is een gewoon tekst bestand, te vinden in de directory \commando{/etx/X11/}. Vanaf versie 4 van X heet de configuratiefile \commando{XF66Config-4}, daarvoor was de naam \commando{XF86Config}. De nieuwe naam kwam er doordat vanaf versie 4 van X de syntax van de configuratiefile veranderde. Bij de herinstallatie van van \gl is het dus aangewezen om de X configuratiefile te bewaren (op foppy bijvoorbeeld) zodat alle juiste instellingen niet meer achteraf moeten gezocht worden. |
314 |
|
|
315 |
|
Indien X succesvol ge\"installeerd werd, wordt gevraagt of je grafisch wenst in te loggen. Indien je hier ja op antwoord, krijg je een grafisch logindialoog bij het opnieuw opstarten. Wanneer je je daar dan mee aanmeldt, kom je rechtstreeks in een grafische omgeving terecht. Indien je de rauwe commandpromt wenst: \commando{CTRL+ALT+F1} (of \commando{F2} tot \commando{F6}) laat je toe om die weer te vinden. |
316 |
|
|
317 |
|
\subsection{Updaten van packages} |
318 |
|
|
319 |
|
Indien het gelukt is om tijdens de installatie een connectie met het internet te maken, krijg je nu de mogelijkheid om de verschillende programma's te updaten. Doe dit echter niet wanneer je slechts een modemconnectie hebt. |
320 |
|
|
321 |
|
Eerst wordt je gevraagd of je dit inderdaad wel wil doen. Let op, dit kan soms lang duren, wanneer je een trage ftp-server kiest. |
322 |
|
|
323 |
|
\pixfig[ht]{./desktop/expertA48}{width=6cm}{im:31}{De mirror kiezen voor het halen van updates.} |
324 |
|
|
325 |
|
Indien je aangeklikt hebt dat je wenste te updaten, moet je je \begrip{mirror} kiezen (figuur \ref{im:31}). De packages kunnen inderdaad gedownloaded worden van verschillende servers, dit omdat de server beheert door Mandrake niet alle mensen van over de gehele wereld kan bedienen. Daarom worden zogenaamde mirrors opgezet. Dit zijn servers die een copy bevatten van de master Mandrake server. Kies dus een mirror dicht bij huis. De ervaring leert dat Duitse mirrors meestal een goede keus zijn. Het kiezen van een goede (i.e. snelle) mirror kan uren wachttijd vermijden. |
326 |
|
|
327 |
|
Na het kiezen van een mirror, kan in een analoog venster zoals weergegeven in figuur \ref{im:12}, gekozen worden welke packages moeten geupdated worden. Hierna worden de geselecteerde packages gedownloaded en ge\"installeerd. |
328 |
|
|
329 |
|
\subsection{Reboot} |
330 |
|
|
331 |
|
Proficiat. Mandrale Linux is ge\"installeerd. Verwijder de CD-ROM en de eventuele floppy. Reboot, log in en geniet van een superieur besturingssysteem. |
332 |
|
|
333 |
|
\pixfig[ht]{./desktop/kdm}{width=8cm}{im:32}{Grafisch inloggen.} |
334 |
|
|
335 |
|
Als je gekozen hebt om grafisch in te loggen krijgt je een scherm voorgeschoteld zoals weergegeven in figuur \ref{im:32}. Kies bij \engels{Menu} voor \begrip{KDE} (is normaal gezien de default waarde). KDE is het programma dat de brug vormt tussen applicatiesoftware en X. Het zorgt ervoor dat er een taakbalk is (\engels{kicker} genaamd), dat venstertjes kunnen versleept, vergroot en verkleind worden en nog meer van die toeters en bellen. KDE is bij de harde \gl gebruiker niet zo geliefd. Eigen onderzoek wees uit dat ongeveer 10\,\% van je computercapaciteit door KDE opgeslorpt wordt voor al die toeters en bellen. Maar voor een beginneling is KDE wel geschikt omdat alles toegankelijk is via menutjes en de startknop. Op die manier kan je op ontdekkingstoch gaan. |
336 |
|
|
337 |
|
Indien je niet grafisch inlogt, kom je terecht op de commandline. Typ daar \commando{startx} en normaal gezien start KDE dan op. |
338 |
|
|
339 |
|
In verdere hoofdstukken wordt uitgelegd hoe je KDE kan fijntunen. Over de andere windowmanagers zal niet veel verteld worden. |
340 |
|
|